Gan paprastai siu sakiniu skirtumas yra isaiskintas På vei knygoje 160 ir 161 psl., kur yra Minigrammatikk.
O cia mano trumpi postringavimai
:
Manau svarbiausi skirtumai tarp siu sakiniu ir kuriuos reikia tiesiog iskalti, yra jungiamieji zodeliai (
konjunksjon ir
subjunksjon).
Konjunksjoner yra jungtukai
Helsetning sakiniuose. Jungtukai jungia du ir daugiau sakiniu (butent Helsetning sakiniu) tarpusavyje. O
subjunksjoner yra zodeliukai (nezinau kaip juos lietuviskai pavadinti vienu zodziu), kurie randasi
Leddsetning sakiniuose. Kai skaitot sakini, iskart atkreipkit demesi i jungtukus ar zodelius esancius jame, tuomet aisku bus kokio tipo tai sakinys. Kam to reikia paklausit? O gi tam, kad nuo to priklauso sakinio struktura, o butent prieveiksmio (adverb, kurie yra pvz.:
ikke, aldri, ofte, gjerne, kanskje, alltid, sjelden) pozicija sakinyje. Na ir ne tik jo
. Dar vienas niuansas, Helsetning sakiniuose pries jungtukus visada eina kablelis, o Leddsetning ne.
Pavyzdiai (naudosiu tuos pacius arba panasius (kas kazkokia logika bent jau butu), kur På vei knygoje) ir jungtukai (t.y.
konjunksjoner) (ju berots tik 4 tera, tai
og, men, så, for ), kurie sudaro Helsetning:
1a. Hun dro til Trømso,
og der fikk hun jobb.
1b. Hun dro til Trømso,
og der fikk hun
ikke jobb.
2a. Han liker seg i Oslo,
men han savner familien sin.
2b. Han liker seg ikke i Oslo,
men han savner
ikke familien sin.
3a. Hun føler seg syk,
så hun vil hjem.
3b. Hun føler seg frisk,
så hun vil
ikke hjem.
4a. Hun vil hjem,
for hun føler seg syk.
4b. Hun vil ikke hjem,
for hun føler seg
ikke syk.
Taigi kaip matom, kad prieveiksmis (
adverb: siuose sakiniuose jis yra
ikke) visada eina po veiksmazodzio pirmoje arba antroje pozicijoje. Kas yra visiskai kitaip Leddsetning sakiniuose.
Keleta pavyzdziu su
subjunksjoner (nes ju yra laabai daug, pvz.:
at, om, hvis, fordi, da, når, hvordan, hva, hvor, hvorfor, hvem, som):
1 dalis 2 dalis
1a. De flyttet fordi de fikk jobb.
1b. De flyttet
fordi de
ikke fikk jobb.
2 dalis
1 dalis2a. Hvis du vil,
kan du bo hos oss.
2b. Hvis du
ikke vil, kan du bo hos henne.
1 dalis 2 dalis
3a. De kjøpte en bil som vil starte.
3b. De kjøpte en bil
som ikke vil starte.
1 dalis 2 dalis
4a. De spør om dere har lekser.
4b. De spør
om dere
aldri har lekser.
1 dalis 2 dalis
5a. Hun sier at hun kommer.
5b. Hun sier
at hun
ikke kommer.
Kaip matom prieveiksmiai (
adverb)
ikke, aldri eina pries veiksmazodzius.
Taciau kai kurie prieveiksmiai (
adverb), tokie kaip pvz.:
kanskje, gali buti ir sakinio gale. Bet cia jau kitos isimtys, prie kuriu dabar neapsistosime
.
Dar atkreipkite demesi i sakinius 2a ir 2b:
2 dalis
1 dalis2a. Hvis du vil,
kan du bo hos oss.
2 dalis
1 dalis2b. Hvis du
ikke vil,
kan du bo hos henne.
Cia sakinys prasideda nuo
subjunksjon (
hvis). Kai taip yra, t.y., kai Leddsetning sakinys prasideda nuo
subjunksjoner (Leddsetning sakinio 2 dalis isiverzia i prieki), tai po jo visada eina kablelis, po kurio senka Leddsetning 1 sakinio dalis, bet kuri prasideda
veiksmazodziu!!!
Dar vienas dalykelis, kai naudojam
perfektum laika. Kai yra
Helsetning sakinys, tai prieveiksmiai (
adverb pvz.:
ikke) stovi tarp veiksmazodziu (
men jeg
har ikke spist). Kai yra
Leddsetning sakinys, tai perfektum laiko veiksmazodziai yra neisskiriami draugai ir jie eina po prieveiksmio (
fordi jeg
ikke har spist). Aiskiai
?
Bandziau kuo paprasciau ir tikiuosi be klaidu
Gal kam pades
Klauskit, jei ka ir taisykit, jei ka